Trong xã hội hiện đại, học thêm đã trở thành một phần quen thuộc trong cuộc sống học đường của học sinh Việt Nam. Từ bậc tiểu học đến trung học, thậm chí cả sinh viên đại học, không ít người lựa chọn các lớp học thêm để củng cố kiến thức, rèn luyện kỹ năng và đạt kết quả học tập cao hơn.
2. Học thêm là gì?
Học thêm là hình thức học tập ngoài giờ chính khóa, thường được tổ chức bởi giáo viên, trung tâm hoặc cá nhân nhằm giúp học sinh:
-
Ôn luyện kiến thức đã học ở trường.
-
Nâng cao trình độ ở các môn học chính như Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa…
-
Chuẩn bị cho các kỳ thi quan trọng: thi chuyển cấp, thi tốt nghiệp, thi đại học, thi học sinh giỏi.
-
Cải thiện kỹ năng còn yếu và phát triển năng lực tư duy.
Học thêm có thể diễn ra trực tiếp tại lớp học hoặc online qua nền tảng trực tuyến, tùy theo nhu cầu và điều kiện của người học.
3. Vì sao học sinh cần học thêm?
Có nhiều lý do khiến học sinh và phụ huynh lựa chọn học thêm:
3.1. Củng cố và mở rộng kiến thức
Kiến thức trên lớp đôi khi chưa đủ sâu hoặc thời lượng học ngắn khiến nhiều học sinh khó hiểu hết nội dung. Học thêm giúp các em có thời gian ôn luyện kỹ hơn, đồng thời mở rộng phạm vi kiến thức.
3.2. Chuẩn bị cho kỳ thi
Đây là lý do phổ biến nhất. Các lớp học thêm thường tập trung vào đề thi thực tế, dạng bài thường gặp và kỹ năng làm bài – điều mà học sinh cần để đạt điểm cao.
3.3. Học theo tốc độ cá nhân
Trên lớp, giáo viên phải dạy theo tiến độ chung. Nhưng trong lớp học thêm, học sinh có thể hỏi lại phần chưa hiểu, học chậm hoặc nhanh tùy năng lực – giúp tiếp thu hiệu quả hơn.
3.4. Hỗ trợ định hướng nghề nghiệp
Một số lớp học chuyên sâu (như học thêm Toán – Tin, Ngoại ngữ, hoặc Khoa học) còn giúp học sinh sớm nhận ra thế mạnh của mình, từ đó chọn ngành học phù hợp trong tương lai.
4. Lợi ích của học thêm
4.1. Tăng khả năng tiếp thu và ghi nhớ
Học thêm giúp học sinh rèn luyện kỹ năng học tập chủ động, thường xuyên ôn tập kiến thức cũ, nên khả năng ghi nhớ và vận dụng được cải thiện rõ rệt.
4.2. Cải thiện thành tích học tập
Theo nhiều khảo sát, hơn 70% học sinh có điểm số tốt hơn sau khi tham gia học thêm. Các lớp luyện thi, ôn tập chuyên sâu giúp học sinh tự tin hơn khi đối diện với bài kiểm tra hay kỳ thi lớn.
4.3. Phát triển kỹ năng mềm
Một số lớp học hiện đại không chỉ dạy kiến thức mà còn chú trọng rèn luyện kỹ năng mềm như tư duy phản biện, giao tiếp, làm việc nhóm – yếu tố quan trọng cho sự thành công sau này.
4.4. Tạo thói quen học tập chủ động
Khi tham gia học thêm, học sinh dần hình thành thói quen tự giác học tập, sắp xếp thời gian hiệu quả và quản lý lịch học tốt hơn – điều mà trường học chính khóa khó đạt được.
5. Hạn chế và áp lực
Bên cạnh những lợi ích, học thêm cũng mang đến không ít thách thức:
5.1. Mất cân bằng thời gian
Nếu không sắp xếp hợp lý, học thêm có thể khiến học sinh thiếu thời gian nghỉ ngơi, dẫn đến căng thẳng, mệt mỏi và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần.
5.2. Áp lực điểm số
Nhiều phụ huynh kỳ vọng quá cao, khiến học thêm trở thành gánh nặng thay vì niềm vui. Khi học vì bị ép buộc, hiệu quả học tập thường giảm.
5.3. Chi phí tốn kém
Các lớp học thêm chất lượng thường có học phí cao. Với nhiều gia đình, đây là khoản chi không nhỏ và tạo áp lực tài chính.
5.4. Giảm khả năng tự học
Nếu quá phụ thuộc vào thầy cô dạy thêm, học sinh dễ mất đi tính chủ động, không biết tự tìm hiểu kiến thức mới.
6. Làm thế nào để học thêm hiệu quả?
6.1. Xác định rõ mục tiêu học thêm
Trước khi đăng ký, học sinh nên tự hỏi:
-
Mình học để củng cố kiến thức hay ôn thi?
-
Mình cần học môn nào nhất?
-
Mình có thật sự thiếu kiến thức hay chỉ muốn chạy theo bạn bè?
Xác định rõ mục tiêu giúp chọn đúng lớp học và tránh lãng phí thời gian, tiền bạc.
6.2. Lựa chọn trung tâm uy tín
Một trung tâm dạy thêm tốt cần có:
-
Giáo viên giỏi, dễ hiểu, tận tâm.
-
Chương trình học rõ ràng, phù hợp từng cấp độ.
-
Phản hồi tích cực từ học viên cũ.
-
Cơ sở vật chất và môi trường học thoải mái.
6.3. Kết hợp tự học
Học thêm chỉ là phần hỗ trợ, không thể thay thế cho tự học. Học sinh nên:
-
Ghi chép cẩn thận trong giờ học thêm.
-
Ôn tập lại ngay sau buổi học.
-
Làm bài tập tự luyện để củng cố kiến thức.
6.4. Giữ cân bằng giữa học và nghỉ ngơi
Một lịch học hiệu quả nên có thời gian thư giãn, thể thao hoặc giải trí nhẹ, giúp đầu óc tỉnh táo và tăng khả năng tập trung khi quay lại học.
7. Xu hướng học hiện nay: Học online và cá nhân hóa
Trong thời đại 4.0, đã có nhiều thay đổi:
7.1. Học thêm online
Các nền tảng học trực tuyến như Khan Academy, Hocmai, Vietjack, Kyna, Topica… giúp học sinh học ở mọi nơi, tiết kiệm chi phí và thời gian di chuyển.
7.2. Lớp học cá nhân hóa
Thay vì học theo lớp đông người, nhiều học sinh chọn gia sư 1-1 hoặc lớp nhóm nhỏ. Mô hình này giúp giáo viên theo sát từng học sinh, điều chỉnh nội dung học phù hợp năng lực.
7.3. Học thêm kỹ năng ngoài sách vở
Ngoài Toán, Văn, Anh, nhiều bạn trẻ hiện nay còn học thêm về tin học, thiết kế, tư duy logic, ngoại ngữ thứ hai (Nhật, Hàn, Trung) – nhằm mở rộng cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.
8. Quan điểm xã hội
luôn là chủ đề gây tranh cãi. Một số người cho rằng:
-
Học thêm là cần thiết để nâng cao chất lượng giáo dục trong bối cảnh chương trình học còn nặng.
-
Người khác lại cho rằng học thêm gây ra bất công, khi chỉ học sinh có điều kiện mới được tiếp cận chất lượng cao.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy: nếu được tổ chức hợp lý và học vì đam mê, mục tiêu cá nhân, thì học thêm vẫn là một lựa chọn tích cực giúp học sinh phát triển năng lực toàn diện.
9. Lời khuyên dành cho học sinh và phụ huynh
-
Đừng học thêm theo phong trào. Mỗi học sinh có năng lực khác nhau, nên cần xác định đúng nhu cầu.
-
Ưu tiên chất lượng hơn số lượng. Một lớp học thêm hiệu quả quan trọng hơn việc học nhiều lớp cùng lúc.
-
Lắng nghe cảm nhận của con. Học thêm chỉ có ý nghĩa khi học sinh cảm thấy vui, có động lực và tiến bộ thật sự.
-
Theo dõi kết quả thường xuyên. Sau 1–2 tháng, hãy đánh giá xem việc học thêm có cải thiện kết quả không để điều chỉnh kịp thời.
10. Kết luận: nên hay không nên?
Học thêm không xấu, nếu nó được thực hiện đúng cách và với mục đích rõ ràng. Quan trọng là học sinh biết học vì mình, không chạy theo thành tích hay áp lực từ người khác.
Trong kỷ nguyên tri thức, học thêm có thể trở thành bước đệm quan trọng giúp học sinh làm chủ kiến thức, rèn luyện kỹ năng và mở rộng tư duy. Tuy nhiên, cần nhớ rằng tự học vẫn là yếu tố cốt lõi quyết định sự thành công lâu dài.
>>> Bạn có thể tham khảo https://tuoitre.vn/hoc-them-nen-la-tu-nguyen-20250622080452933.htm
